بازاريابي چريكي چيست
احتمالا تاكنون نام روش‌هاي مختلفي بازاريابي را شنيده باشيد كه هر كدام در موقعيتي خاص به كار برده مي‌شود. اما نوعي از بازاريابي به نام گوريلا ماركتينگ وجود دارد كه به آن بازاريابي چريكي يا بازاريابي پارتيزاني نيز گفته مي‌شود و هر طور كه حساب كنيم هر سه نام اين مدل بازاريابي كمي عجيب و البته نامانوس است. شايد اين ذهنيت در شما ايجاد شود كه اين نوع بازاريابي مانند جنگيدن است و براي رسيدن به نتايج مطلوب بايد دست به كارهاي خطرناك بزنيم.
در مفهوم كلي اسم اصلي اين روش گوريلا ماركتينگ (Guerrilla Marketing) است كه به فارسي بازاريابي چريكي يا بازاريابي پارتيزاني نيز ترجمه شده است. امروز مي‌خواهيم بيشتر درباره اين مفهوم، انواع آن و كاربردش براي كسب و كارهاي بزرگ و كوچك صحبت كنيم.
بازاريابي چريكي يا گوريلا ماركتينگ چيست؟
هرگاه بتوانيد از استراتژي‌ها و روش‌هاي نامتعارف و عجيب كه تقريبا تاكنون مشابه آن وجود نداشته و پياده‌سازي نشده‌است، براي تبليغ محصول يا خدمت خود استفاده كنيد، به اين روش بازاريابي چريكي يا گوريلا ماركتينگ مي‌گويند. البته نام ديگر اين روش، بازاريابي پارتيزاني است. در اين نوع بازاريابي درواقع از جنگ‌هاي پارتيزاني الهام گرفته شده كه پارتيزان‌ها و سربازان جنگ‌هاي چريكي با روش‌هاي نامتعارف و غافل‌گير كننده باعث شكست دشمن مي‌شدند.
يكي از ويژگي‌هاي بازاريابي چريكي ارزان بودن و گاهي اوقات بدون هزينه بودن آن است. در اين روش شما بيشتر روي روش‌هاي متفاوت و خلاقانه‌اي متمركز مي‌شويد كه تاكنون وجود نداشته است. استفاده از اين ترفندها باعث مي‌شود تا اثرگذاري بيشتري روي مخاطبان داشته باشيد و بتوانيد آنها را سريع‌تر متقاعد كنيد تا محصول شما را بخرند.
انواع بازاريابي بازاريابي چريكي
با اينكه گوريلا ماركتينگ يكي از زيرمجموعه‌هاي بازاريابي است، ولي خودش انواع مختلفي دارد كه در موقعيت‌هاي متفاوت مي‌توانيد از آنها استفاده كنيد. در ادامه از انواع بازاريابي چريكي براي شما مي‌گوييم:
گوريلا ماركتينگ خارجي (OUTDOOR)
همان‌طور كه مي‌دانيد تبليغات محيطي و تبليغاتي كه در فضاي بيرون انجام مي‌شود بخش عمده‌اي از فضاي تبليغات را به خود اختصاص داده است. حال تصور كنيد به جاي استفاده از بيلبوردهاي مرسوم، از المان‌هاي تبليغاتي متفاوتي استفاده كنيد كه تا كنون در سطح شهر وجود نداشته است. به اين روش گوريلا ماركتينگ خارجي (outdoor) گفته مي‌شود.
گوريلا ماركتينگ دروني (INDOOR)
اين نوع از بازاريابي چريكي دقيقا عكس مدل خارجي است و اين بار در فضاهاي داخلي و بسته نظير فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي، استخر، مراكز بازي، مترو، دانشگاه و… از المان‌هاي متفاوت براي تبليغات استفاده مي‌كنيد. به اين روش نيز گوريلا ماركتينگ داخلي (indoor) گفته مي‌شود.
گوريلا ماركتينگ در مقر رويداد (EVENT AMBUSH)
بسياري از شركت‌ها براي تبليغ محصولات و خدمات خود در رويدادهاي مختلف از جمله نمايشگاه‌ها، همايش‌ها، رويدادهاي ورزشي يا كمپين‌هاي مختلف شركت مي‌كنند. اگر اين برندها براي تبليغات خود به جاي شيوه‌هاي مرسوم نظير پخش تراكت و بروشور سراغ روش‌هاي خلاقانه و متفاوت بروند به اين روش گوريلا ماركتينگ در مقر رويداد گفته مي‌شود. يكي از نمونه‌هاي اين مدل تبليغات كه چند سال پيش براي اولين بار جذابيت داشت، استفاده از اسكوترهاي برقي توسط يكي از اپراتورهاي تلفن همراه ايران در نمايشگاه الكامپ و تلكام بود.
گوريلا ماركتينگ تجربي (EXPERIMENTAL)
اين مدل از بازاريابي چريكي در واقع شامل تمام موارد بالا مي‌شود، با اين تفاوت كه ديگر يك سويه نيست و بين برند و مخاطب تعامل شكل مي‌گيرد و كاربران با اجراي درخواست شركت‌ها، جزئي از برنامه تبليغاتي مي‌شوند و مي‌توان آنها را مجري اصلي دانست. در اين روش بايد تجربه‌اي متفاوت را براي مخاطبان رقم بزنيد.
كسب و كارهاي بزرگ چگونه از بازاريابي چريكي استفاده مي‌كنند؟
حالا كه با مفهوم و انواع گوريلا ماركتينگ آشنا شديم، زمان آن رسيده كه ببينيم اين نوع بازاريابي چه كارايي براي كسب و كارهاي بزرگ دارد و اين برندها چطور از بازاريابي چريكي استفاده مي‌كنند. اگر كمي دقت كنيد مي‌بينيد كه يكي از برنامه‌هاي اصلي كمپاني‌هاي بزرگ مي‌تواند استفاده از بازاريابي پارتيزاني است؛ چراكه از هر نظر توانايي اجراي آن را به بهترين شكل ممكن دارند.
اما اين نوع بازاريابي براي برندهاي بزرگ مي‌تواند مانند حركت روي لبه پرتگاه باشد؛ چراكه حالا برند آنها موقعيت خوبي در بازار دارد و كاملا شناخته شده هستند. بنابراين اگر نتوانند ايده جذابي داشته باشند يا درست گوريلا ماركتينگ را پياده كنند، لطمه خواهند خورد.
كسب و كارهاي كوچك چگونه از بازاريابي چريكي استفاده مي‌كنند؟
گوريلا ماركتينگ با توجه به هزينه كم و خلاقانه بودن مي‌تواند يكي از بهترين گزينه‌ها براي كسب و كارهاي كوچك و استارتاپ‌ها باشد. اين روش كمك مي‌كند تا با هزينه كمتر نسبت به ديگر روش‌هاي تبليغاتي بتوانيد بازخورد خوبي بگيريد و براي مدت‌هاي طولاني در ذهن مخاطبان بمانيد. ضمن اينكه كمك مي‌كند سرنخ‌هاي زيادي به دست بياوريد.
اما بايد حواستان باشد به درستي ايده‌پردازي كنيد و بعد از آنها طرح‌هايي را در نظر بگيريد كه بتوانيد به خوبي آنها را اجرا كرده و مخاطبان را شگفت‌زده كنيد. البته نيم‌نگاهي هم بايد به هزينه‌ها داشته باشيد، چون كسب و كارهاي كوچك نمي‌توانند خيلي هزينه كنند و گاهي كارهاي نامتعارف هزينه زيادي مي‌طلبد.
نمونه هاي موفق كمپين هاي بازاريابي چريكي در دنيا
تاكنون كمپين‌هاي موفق زيادي در دنيا با استفاده از گوريلا ماركتينگ اجرا شده است. به عنوان مثال يكي از اين نمونه‌ها، كمپين بازاريابي چريكي وودافون در كشور روماني بود. از آنجايي كه در اين كشور آمار سرقت گوشي موبايل بسيار بالاست، اين شركت با استخدام چند نفر حرفه‌اي، تراكت‌هايي را داخل كيف مشتريان مي‌انداخت و به آنها مي‌گفت كه حاضر است گوشي مشتريان را بيمه كند.
نمونه ديگر كمپين دستگاه‌هاي كوكاكولا بود كه به جاي خارج شدن نوشيدني، به مشتريان ساندويچ، گل و… مي‌داد و توانست به خوبي مخاطبان را غافل‌گير كند.
يكي ديگر از نمونه كمپين هاي موفق بازاريابي چريكي را بدون شك بايد كمپين برند سرشناس IKEA بدانيم كه در سراسر دو شهر پاريس و منهتن از محصولات خود براي دكوراسيون قسمت‌هاي مختلف شهر نظير ايستگاه‌هاي اتوبوس استفاده كرد تا بتواند تجربه‌اي لذت‌بخش را براي مردم رقم بزند و آگاهي از برند خود را به شدت افزايش دهد.
بازاريابي چريكي يا گوريلا ماركتينگ در ايران
با اينكه اين نوع روش در بازار ايران شناخته شده است ولي به دلايل مختلف نسبت به نمونه‌هاي خارجي، كمتر شاهد پياده‌سازي آن در كشور هستيم. شايد يك دليل ريسك‌پذير يا خلاق نبودن كسب و كارهاي كوچك باشد و دليل ديگر اين است اتفاقا در برخي موارد شاهد پياده‌سازي اين روش توسط شركت‌هاي بزرگ هستيم. البته ميزان پذيرش مخاطبان ايراني كه سال‌ها به روش‌هاي تكراري عادت كرده‌اند نيز مهم است.
گرچه گوريلا ماركتينگ يا بازاريابي چريكي در ايران موضوع جديدي نيست و از سال‌ها قبل به اشكال مختلف نظير ديوارنويسي در جاده‌هاي بين شهري مورد استفاده قرار مي‌گرفته است. البته كه در سال‌هاي اخير نيز كسب و كارهاي مختلف از بازاريابي پارتيزاني براي معرفي محصولات و خدمات خود استفاده كرده‌اند و روند رو به رشدي را شاهد هستيم.
جمع بندي
گوريلا ماركتينگ كه با نام‌هايي چون بازاريابي چريكي و بازاريابي پارتيزاني نيز شناخته مي‌شود، در واقع استفاده از روش‌هاي نامتعارف، خلاقانه و كم‌هزينه تبليغاتي است كه باعث مي‌شود براي طولاني مدت در ذهن مخاطبان بمانيد و اثربخشي خوبي براي شما داشته باشد.
بازاريابي چريكي انواع مختلفي دارد كه مي‌توان به گوريلا ماركتينگ بيروني، دروني، در مقر رويداد و تجربي اشاره كرد كه هر كدام مزايا و معايب خودشان را دارند.
منبع:يكتانت
برچسب: ،